Кватаванне працоўных месцаў для інвалідаў
Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 13 лютага 2025 года № 91 вызначаны парадак устанаўлення наймальнікам квот для прыёму на працу інвалідаў.
Квота для прыёму на працу інваліда (далей - квота) - гэта колькасць працоўных месцаў (у працэнтах ад спісачнай колькасці работнікаў), усталяваная Мінскім гарадскім выканаўчым камітэтам, гарадскімі (гарадоў абласнога падпарадкавання), раённымі выканаўчымі камітэтамі, якую наймальнік абавязаны вылучыць і (або) стварыць для працаўладкавання і занятасці інвалідаў.
Квота ўстанаўліваецца наймальнікам усіх форм уласнасці, пры спісачнай колькасці работнікаў ад 100 чалавек. Не ўстанаўліваецца квота грамадскім аб'яднанням інвалідаў, іх арганізацыйным структурам і ўтвораным імі камерцыйным арганізацыям; некамерцыйным арганізацыям; бюджэтным арганізацыям і іншым арганізацыям, якія атрымліваюць субсідыі, работнікі якіх прыроўненыя па аплаце працы да работнікаў бюджэтных арганізацый.
Рашэнні па колькасці квот на чарговы год для канкрэтнага наймальніка прымаюцца мясцовымі органамі ўлады штогод не пазней за 31 снежня бягучага каляндарнага года. Квоты для прыёму на працу інвалідаў на 2025 год устанаўліваюцца не пазней за 1 красавіка 2025 года.
Памер квоты складае не больш за тры працэнты ад спісачнай колькасці работнікаў арганізацыі. Пры вылічэнні квоты ў спісачнай колькасці работнікаў не ўключаюцца работнікі, умовы працы якіх аднесены да шкодных і (або небяспечных) умоў працы па выніках атэстацыі працоўных месцаў па ўмовах працы.
Пры гэтым квота усталёўваецца з улікам:
- прапаноў наймальнікаў аб магчымасці выдзялення і (або) стварэння працоўных месцаў для працаўладкавання інвалідаў у кошт квоты;
- колькасці інвалідаў, якія пражываюць на тэрыторыі адпаведнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі і якія маюць прафесійныя і працоўныя рэкамендацыі;
- колькасці інвалідаў, якія знаходзяцца ў працоўных адносінах;
- колькасці інвалідаў, зарэгістраваных беспрацоўнымі або якія звярнуліся па пытаннях працаўладкавання;
- інфармацыі ўстаноў адукацыі, якія рэалізуюць адукацыйныя праграмы прафесійна-тэхнічнай, сярэдняй спецыяльнай і вышэйшай адукацыі, аб колькасці інвалідаў, якія навучаюцца на выпускных курсах.
Улічваюцца таксама патрэбы інвалідаў у ажыццяўленні працоўнай дзейнасці, магчымасці працаўладкавання інвалідаў на свабодныя працоўныя месцы (вакансіі), размешчаныя ў агульнарэспубліканскім банку вакансій.
На працягу года квота можа быць зменена.
Для выканання квоты і забеспячэння занятасці інвалідаў наймальнік абавязаны:
- выдаць загад (распараджэнне) аб выдзяленні і (або) стварэнні працоўных месцаў для працаўладкавання інвалідаў у лік квоты;
- на працягу месяца з дня прыняцця рашэння паведаміць органу па працы, занятасці і сацыяльнай абароне аб мяркуемых тэрмінах выдзялення і (або) стварэння працоўных месцаў для працаўладкавання інвалідаў у лік квоты;
- паведаміць у орган па працы, занятасці і сацыяльнай абароне аб наяўнасці свабодных працоўных месцаў (вакансій), выдзеленых і (або) створаных у лік квоты, на працягу пяці працоўных дзён з даты іх выдзялення і (або) стварэння;
- штоквартальна да 5-га чысла месяца, наступнага за справаздачным кварталам, апавяшчаць орган па працы, занятасці і сацыяльнай абароне аб выкананні квоты;
- прымаць на працу інвалідаў, накіраваных органамі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне ў лік квоты, з заключэннем працоўных дагавораў.
Наймальнік мае права:
- размяркоўваць квоту паміж адасобленымі падраздзяленнямі;
- прымаць на працу інвалідаў, якія самастойна звярнуліся па пытанні аб працаўладкаванні, у лік квоты з заключэннем працоўных дагавораў
Працаўладкаванне інвалідаў у кошт устаноўленай квоты можа ажыццяўляцца наймальнікамі на падставе як прамога звароту інвалідаў да іх, так і па накіраванні органаў па працы, занятасці і сацыяльнай абароне. Пры гэтым квота будзе лічыцца выкананай у выпадках, калі працоўныя адносіны аформлены ва ўстаноўленым парадку з інвалідамі, колькасць якіх не менш устаноўленай наймальніку колькасці працоўных месцаў у межах квоты. У залік квоты ўлічваюцца таксама інваліды, якія знаходзіліся ў працоўных адносінах з наймальнікам да прыняцця рашэння мясцовым органам улады.
Для выканання наймальнікам устаноўленай квоты працаўладкаванне аднаго інваліда I групы адпавядае тром працоўным месцам, інваліда II групы - двум працоўным месцам.
