Арганізацыя адаптацыі да працоўнай дзейнасці інвалідаў
Парадак арганізацыі і фінансавання мерапрыемстваў па адаптацыі інвалідаў, зарэгістраваных ва ўпраўленнях (аддзелах) па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкамаў, камітэце па працы, занятасці і сацыяльнай абароне Мінскага гарвыканкама (далей - камітэт Мінскага гарвыканкама) у якасці беспрацоўных (далей - інваліды), да працоўнай дзейнасці за кошт сродкаў, што накіроўваюцца на фінансаванне мерапрыемстваў у галіне садзейнічання занятасці насельніцтва, прадугледжаных заканадаўствам аб занятасці насельніцтва (далей - сродкі бюджэту), вызначаны Палажэннем аб парадку арганізацыі і фінансавання мерапрыемстваў па адаптацыі да працоўнай дзейнасці інвалідаў, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 2 лютага 2009 г. № 128.
Адаптацыя інвалідаў да працоўнай дзейнасці – комплекс мерапрыемстваў, накіраваных на:
- набыццё і ўдасканаленне інвалідамі прафесійных ведаў, уменняў і навыкаў работы з улікам атрыманай або наяўнай у іх кваліфікацыі;
- набыццё, аднаўленне і развіццё наяўных у інвалідаў працоўных здольнасцей і замацаванне іх у працэсе ажыццяўлення працоўнай дзейнасці;
- павышэнне канкурэнтаздольнасці інвалідаў на рынку працы;
- працаўладкаванне інвалідаў у адпаведнасці з атрыманай імі кваліфікацыяй.
Адаптацыя да працоўнай дзейнасці інвалідаў ажыццяўляецца пры наяўнасці ў іх кваліфікацыі (акрамя работ, якія не патрабуюць прафесійнай падрыхтоўкі) у адпаведнасці з індывідуальнай праграмай рэабілітацыі, абілітацыі інваліда (далей - IПРА інваліда) і можа ажыццяўляцца ў тэрмін ад шасці месяцаў да аднаго года, а для інвалідаў з інтэлектуальнымі парушэннямі - да двух гадоў.
У тэрмін адаптацыі да працоўнай дзейнасці інваліда не ўключаецца перыяд няяўкі на працу ў выпадках:
- выкананне інвалідам мерапрыемстваў медыцынскай рэабілітацыі, медыцынскай абілітацыі;
- часовай непрацаздольнасці больш за два месяцы запар (не лічачы выпадку надыходу часовай непрацаздольнасці ў выніку супрацьпраўных дзеянняў, знаходжання ў алкагольным, наркатычным, таксічным ап'яненні або членашкодніцтва).
Тэрмін адаптацыі са згоды інваліда аднаразова падаўжаецца на перыяд няяўкі на працу інваліда па прычынах, названым у частцы другой гэтага пункта.
Адаптацыя да працоўнай дзейнасці інвалідаў ажыццяўляецца па накіраванні ўпраўлення (аддзела) па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама, камітэта Мінскага гарвыканкама не больш за адзін раз, за выключэннем выпадку, калі інвалід па стане здароўя не можа працягваць працоўную дзейнасць па прафесіі рабочага (пасадзе служачага), па якой прайшоў адаптацыю, альбо выпадкаў ліквідацыі арганізацыі, спынення дзейнасці філіяла, прадстаўніцтва або іншага адасобленага падраздзялення арганізацыі, размешчаных у іншай мясцовасці, скарачэння колькасці або штата работнікаў.
Адаптацыя да працоўнай дзейнасці інвалідаў можа ажыццяўляцца ў арганізацыях любых арганізацыйна-прававых форм і ў індывідуальных прадпрымальнікаў (далей - наймальнікі).
Наймальнікі, якія выказалі жаданне ажыццяўляць адаптацыю ды працоўнай дзейнасці інвалідаў, павінны мець неабходныя магчымасці і ўмовы для рэалізацыі мерапрыемстваў па адаптацыі ды працоўнай дзейнасці інвалідаў у адпаведнасці з заканадаўствам.
Орган па працы, занятасці і сацыяльнай абароне на падставе ІПРА інваліда з улікам пераліку наймальнікаў, гатовых да арганізацыі адаптацыі да працоўнай дзейнасці інвалідаў па канкрэтных прафесіях рабочых (пасадах служачых), і атрыманай інвалідам кваліфікацыі прымаюць адпаведнае рашэнне і выдаюць інваліду накіраванне на працу для праходжання адаптацыі да працоўнай дзейнасці.
Са згоды інваліда і наймальніка ўпраўленне па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама можа выдаць накіраванне на працу для праходжання адаптацыі да працоўнай дзейнасці ў наймальніка, які ажыццяўляе дзейнасць на тэрыторыі адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, размешчанай не па месцы рэгістрацыі інваліда беспрацоўным.
Пасля накіравання інваліда на адаптацыю да працоўнай дзейнасці ўпраўленне па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама заключаюць з наймальнікам дагавор аб арганізацыі адаптацыі да працоўнай дзейнасці інваліда.
З інвалідам, накіраваным упраўленнем па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гарвыканкама на адаптацыю да працоўнай дзейнасці, наймальнік заключае тэрміновы працоўны дагавор на тэрмін, вызначаны дагаворам аб арганізацыі адаптацыі да працоўнай дзейнасці інваліда.
З інвалідам, накіраваным органам па працы, занятасці і сацыяльнай абароне на адаптацыю да працоўнай дзейнасці, наймальнік заключае тэрміновы працоўны дагавор на тэрмін, вызначаны дагаворам аб арганізацыі адаптацыі інваліда да працоўнай дзейнасці.
Аплата працы інвалідаў, прынятых на адаптацыю да працоўнай дзейнасці, вырабляецца наймальнікам у адпаведнасці з дзеючай у яго сістэмай аплаты працы.
Фінансаванне мерапрыемстваў па адаптацыі да працоўнай дзейнасці інвалідаў за кошт сродкаў бюджэту ажыццяўляецца ўпраўленнем па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама ў выглядзе:
выдзялення наймальнікам грашовых сродкаў на набыццё абсталявання, матэрыялаў, сродкаў індывідуальнай абароны ў памеры да 200 базавых велічынь адно працоўнае месца для працаўладкавання інвалідаў, кампенсацыю затрат па аплаце працы інвалідаў.
Фінансаванне мерапрыемстваў па адаптацыі да працоўнай дзейнасці інвалідаў за кошт сродкаў бюджэту фонду ажыццяўляецца органамі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне ў выглядзе:
- выдзялення наймальнікам грашовых сродкаў на набыццё абсталявання, матэрыялаў, сродкаў індывідуальнай абароны;
- кампенсавання затрат па аплаце працы інвалідаў.
- кампенсацыя затрат па аплаце працы інвалідаў праводзіцца наймальнікам упраўленнямі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне штомесяц.
- наймальнікам кампенсуюцца выдаткі на выплату інвалідам:
заработнай платы ў памеры, якая не перавышае памер мінімальнай заработнай платы, разлічанай за адпрацаваны працоўны час;
заработнай платы ў памеры двух трацін устаноўленых тарыфнай стаўкі (тарыфнага акладу), акладу пры невыкананні норм выпрацоўкі, браку і прастою не па віне работніка ў суме, якая не перавышае памер мінімальнай заработнай платы, разлічанай за адпаведны перыяд;
сумы сярэдняга заробку, які захоўваецца за час працоўнага водпуску (грашовай кампенсацыі за нявыкарыстаны працоўны водпуск), якая не перавышае сумы, разлічанай шляхам дзялення памеру месячнай мінімальнай заработнай платы на 29,6 і множання на колькасць каляндарных дзён працоўнага водпуску (дзён нявыкарыстанага працоўнага водпуску). Пры гэтым для інвалідаў, якім устаноўлены няпоўны працоўны час, замест памеру месячнай мінімальнай заработнай платы прымяняецца сума мінімальнай заработнай платы, разлічаная шляхам множання памеру месячнай мінімальнай заработнай платы на суадносіны разліковай нормы няпоўнага працоўнага часу да поўнай (скарочанай) нормы працоўнага часу, разлічанай для дадзенага работніка. Пры разліку прымяняецца памер месячнай мінімальнай заработнай платы, які дзейнічае на месяц пачатку працоўнага водпуску (выплаты грашовай кампенсацыі за нявыкарыстаны працоўны водпуск);
сумы абавязковых страхавых узносаў у бюджэт дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь і страхавых узносаў па абавязковым страхаванні ад няшчасных выпадкаў на вытворчасці і прафесійных захворванняў, вылічанай з сум, указаных у абзацах другім-чацвёртым сапраўднай часткі.
За тры месяцы да заканчэння дагавора аб арганізацыі адаптацыі да працоўнай дзейнасці інваліда наймальнік інфармуе ўпраўленне па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама аб намеры заключыць (не заключыць) працоўны дагавор з інвалідам пасля праходжання ім адаптацыі.
Пасля атрымання ад наймальніка паведамлення аб адсутнасці намеру заключыць працоўную дамову з інвалідам пасля заканчэння тэрміну адаптацыі ўпраўленне па працы, занятасці і сацыяльнай абароне гаррайвыканкама ажыццяўляюць падбор іншага месца працы для працаўладкавання інваліда ў выпадку, калі Інвалід выказаў згоду на аказанне садзейнічання ў працаўладкаванні.
Па заканчэнні тэрміну праходжання адаптацыі да працоўнай дзейнасці інваліда (дзеяння тэрміновага працоўнага дагавора) наймальнік на працягу трох рабочых дзён прадстаўляе ў орган па працы, занятасці і сацыяльнай абароне копію загаду аб звальненні інваліда або аб яго прыёме на працу.
Больш падрабязную інфармацыю можна атрымаць ва ўпраўленні па працы, занятасці і сацыяльнай абароне райгарвыканкамаў па месцы знаходжання наймальніка (месцы рэгістрацыі беспрацоўнага).