Парадак прызначэння дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей
Дзяржаўныя дапамогі сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, прызначаюцца і выплачваюцца ў адпаведнасці з:
- Законам Рэспублікі Беларусь ад 30 чэрвеня 2017 г. № 33-З "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь па пытаннях дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей";
- Палажэннем аб парадку назначэння і выплаты дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 12.12.2017 № 952;
Права на дзяржаўныя дапамогі сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, маюць:
- пастаянна пражываючыя ў Рэспубліцы Беларусь грамадзяне Рэспублікі Беларусь, замежныя грамадзяне і асобы без грамадзянства;
- часова пражываючыя ў Рэспубліцы Беларусь замежныя грамадзяне і асобы без грамадзянства, на якіх распаўсюджваецца дзяржаўнае сацыяльнае страхаванне і за іх, а таксама імі самімі ў прадугледжаных заканадаўствам аб дзяржаўным сацыяльным страхаванні выпадках выплачваюцца абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь (далей - бюджэт фонду) на сацыяльнае страхаванне.
Дзяржаўныя дапамогі, прадугледжаныя гэтым Законам, прызначаюцца на дзяцей, зарэгістраваных па месцы жыхарства (месцы знаходжання) у Рэспубліцы Беларусь (якія атрымалі дазвол на часовае пражыванне ў Рэспубліцы Беларусь) на дзень звароту за прызначэннем дзяржаўных дапамог, пры ўмове іх фактычнага пражывання ў Рэспубліцы Беларусь.
Дапамога ў сувязі з нараджэннем дзіцяці прызначаецца:
- на дзіця, якое нарадзілася за межамі Рэспублікі Беларусь, зарэгістраванае па месцы жыхарства ў Рэспубліцы Беларусь, - пры ўмове, калі ў межах 12 каляндарных месяцаў, якія папярэднічаюць месяцу нараджэння дзіцяці, адзін з бацькоў у поўнай сям'і, адзiн з бацькоў у няпоўнай сям'і, усынавіцель (удачарыцель), апякун дзіцяці былі зарэгістраваны па месцы жыхарства (мелі дазвол на часовае пражыванне ў Рэспубліцы Беларусь) і фактычна пражывалі ў Рэспубліцы Беларусь не менш як шэсць месяцаў у агульнай складанасці (за выключэннем асоб, якія працуюць у дыпламатычных прадстаўніцтвах і консульскіх установах Рэспублікі Беларусь);
- замежным грамадзянам і асобам без грамадзянства, якія часова пражываюць у Рэспубліцы Беларусь — пры ўмове, калі за іх, а таксама імі самімі ў прадугледжаных заканадаўствам аб дзяржаўным сацыяльным страхаванні выпадках абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт фонду на сацыяльнае страхаванне выплачваліся не менш як шэсць месяцаў у агульнай складанасці да дня ўзнікнення права на дапамогу ў сувязі з нараджэннем дзіцяці.
Грамадзяне самастойна прадстаўляюць дакументы і (або) звесткі, якія пацвярджаюць 6-месячны перыяд пражывання на тэрыторыі РБ.
Да іх могуць адносiцца:
- пашпарт (з адзнакамі аб перасячэнні мяжы Рэспублікі Беларусь і (або) тэрыторыі ЕАЭС);
- заключэнне ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі аб пастаноўцы жанчыны на ўлік да 12-тыднёвага тэрміну цяжарнасці;
- даведка аб тым, што грамадзянін з'яўляецца навучэнцам на дзённай форме атрымання адукацыі – у дачыненні да бацькоў, усынавіцеляў (удачарыцеляў), апекуноў дзіцяці;
- звесткі са школы - у адносінах да старэйшага дзіцяці (дзяцей), якое выхоўваецца ў такіх сем'ях, з указаннем звестак аб удзеле бацькоў, усынавіцеляў (удачарыцеляў), апекуноў у выхаванні дзяцей;
- даведка аб памеры заработнай платы, звесткі аб памеры ўзнагароджання, даведка аб выплаце абавязковых страхавых узносаў;
- выпіс (копія) з працоўнай кніжкі;
- іншыя дакументы, якія пацвярджаюць занятасць і (або) фактычнае пражыванне ў Рэспубліцы Беларусь.
Дзяржаўныя дапамогі не прызначаюцца на дзяцей, якія пражываюць і (або) навучаюцца ў дзённай форме атрымання адукацыі за межамі Рэспублікі Беларусь (за выключэннем дзяцей, бацькі якіх працуюць у дыпламатычных прадстаўніцтвах) і консульскіх установах Рэспублікі Беларусь, і дзяцей, якія выехалі за межы Рэспублікі Беларусь для атрымання медыцынскай дапамогі), а таксама на дзяцей-сірот і дзяцей, якія засталіся без апекі бацькоў, якія знаходзяцца на дзяржаўным забеспячэнні ў дзіцячых інтэрнатных установах, дзіцячых дамах сямейнага тыпу і прыёмных сем'ях .
Прызначэнне дзяржаўных дапамог ажыццяўляецца па месцы працы (службы), вучобы ў дзённай форме атрымання адукацыі або праходжання падрыхтоўкі ў клінічнай ардынатуры ў вочнай форме асобы, маючай права на дзяржаўную дапамогу.
Пры гэтым у поўнай сям'і дзяржаўныя дапамогі прызначаюцца па месцы працы (службы), вучобы, праходжання падрыхтоўкі ў клінічнай ардынатуры маці (мачахі) дзіцяці. У выпадку, калі маці (мачаха) у поўнай сям'і не працуе (не служыць), не вучыцца, не праходзіць падрыхтоўку ў клінічнай ардынатуры і не з'яўляецца асобай, якая самастойна выплачвае абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт фонду, дзяржаўныя дапамогі прызначаюцца па месцы працы (службы), вучобы, праходжання падрыхтоўкі ў клінічнай ардынатуры бацькі (айчыма) дзіцяці.
Асобам, якія працуюць па сумяшчальніцтве, дзяржаўныя дапамогі прызначаюцца па асноўным месцы працы.
Асобам, якія самастойна выплачваюць абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт фонду ў адпаведнасці з заканадаўствам, выконваючым работы па грамадзянска-прававых дагаворах, прадметам якіх з'яўляюцца аказанне паслуг, выкананне работ і стварэнне аб'ектаў інтэлектуальнай уласнасці, святарам і асобам, якія працуюць у рэлігійных арганізацыях, зарэгістраваным у органах па працы, занятасці і сацыяльнай абароне ў якасці беспрацоўных або праходзяць прафесійную падрыхтоўку, перападрыхтоўку, павышэнне кваліфікацыі і навучальныя курсы па накіраванні гэтых органаў, асобам, якія працуюць у камерцыйных арганізацыях з сярэдняй колькасцю работнікаў да 15 чалавек уключна, у індывідуальных прадпрымальнікаў, прыватных натарыусаў, адвакатаў, непрацуючым асобам дапамогі прызначаюцца ў органах па працы, занятасці і сацыяльнай абароне ў адпаведнасці з рэгістрацыяй па месцы жыхарства (месцы знаходжання). Пры гэтым, калі ў поўных сем'ях бацькі дзіцяці адносяцца да катэгорыі названых асоб, дзяржаўныя дапамогі назначаюцца маці (мачасе) у адпаведнасці з рэгістрацыяй па яе месцы жыхарства (месцы знаходжання).
Дапамогі прызначаюцца камісіямі па прызначэнні дзяржаўных дапамог сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, і дапамог па часовай непрацаздольнасці, што ствараюцца ў дзяржаўных органах, іншых арганізацыях любых арганізацыйна-прававых форм.
Дапамогі прызначаюцца і выплачваюцца з дня ўзнікнення права, калі зварот рушыў услед не пазней за 6 месяцаў з дня ўзнікнення такога права. Пры звароце па заканчэнні 6 месяцаў дапамогі прызначаюцца і выплачваюцца са дня паступлення заявы.
Дапамога ў сувязі з нараджэннем дзіцяці і дапамога жанчынам, стаўшым на ўлік у дзяржаўных арганізацыях аховы здароўя да 12-тыднёвага тэрміну цяжарнасці, па заканчэнні 6 месяцаў з дня ўзнікнення права на іх не прызначаюцца і не выплачваюцца.
Дакументы прадстаўляюцца ў копіі. Пры наяўнасці арыгінала копіі завяраюцца органамі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне без спагнання платы. Даведка аб нараджэнні дзіцяці і медыцынскае заключэнне ўрачэбна-кансультацыйнай камісіі на атрыманне дапамогі жанчыне, якая стала на ўлік у дзяржаўнай арганізацыі аховы здароўя да 12-тыднёвага тэрміну цяжарнасці, прадстаўляюцца ў арыгіналах.
Прызначэнне дапамогі па цяжарнасці і родах выконваецца на працягу 10 дзён з дня звароту, астатніх відаў дапамог – на працягу 10 дзён з дня падачы заявы з усімі неабходнымі дакументамі, а ў выпадку запыту дакументаў і (або) звестак ад іншых дзяржаўных органаў, іншых арганізацый і (або) атрымання дадатковай інфармацыі, неабходнай для назначэння дапамогі, - 1 месяц (Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 26 красавіка 2010 г. № 200).
Пры звароце за назначэннем дзяржаўных дапамог грамадзяне прадстаўляюць заяву аб назначэнні дапамог згодна з дадаткам 1 да пастановы Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 12.12.2017 № 952 (за выключэннем дапамогі па цяжарнасці і родах), а таксама дакументы і (або) звесткі, прадугледжаныя для назначэння адпаведнай дзяржаўнай дапамогі, названыя ў пунктах 2.5, 2.6, 2.9, 2.91,2.12, 2.15 і 2.17 пераліку адміністрацыйных працэдур, якія ажыццяўляюцца дзяржаўнымі органамі і арганізацыямі па заявах грамадзян, зацверджанага Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь красавіка 2010 г. № 200).
Іншыя дакументы і (або) звесткі, неабходныя для прызначэння і выплаты дзяржаўных дапамог, запытваюцца дзяржаўнымі органамі, іншымі арганізацыямі на працягу 5 каляндарных дзён з дня паступлення заявы аб прызначэнні дзяржаўнай дапамогі сем'ям, або могуць быць прадстаўлены грамадзянамі самастойна.
Памер дапамогі для доглядзе дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў пераразлічваецца двойчы ў год - з 1 лютага і 1 жніўня ў сувязі з ростам сярэднямесячнай заработнай платы.
Памеры дапамог пераразлічваюцца з 1 лютага, 1 мая, 1 жніўня, 1 лістапада ў сувязі з павелічэннем бюджэту пражытачнага мінімуму ў сярэднім на душу насельніцтва:
- па цяжарнасці і родах (мінімальны памер);
- на дзяцей ва ўзросце ад 3 да 18 гадоў;
- на дзяцей, старэйшых за 3 гады, з асобных катэгорый сем'яў;
- на дзіця ва ўзросце да 18 гадоў, інфіцыраванага вірусам імунадэфіцыту чалавека;
- па доглядзе дзіцяці-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў.
Памеры дапамог
Дапамогi ў сувязі з нараджэннем дзіцяці.
Дапамога ў сувязі з нараджэннем дзіцяці прызначаецца і выплачваецца адначасова:
- пры нараджэнні першага дзіцяці - у памеры дзесяціразовай найбольшай велічыні бюджэту пражытачнага мінімуму дзеючага на дату нараджэння дзіцяці (далей - БПМ);
- пры нараджэнні другога і наступных дзяцей - у памеры чатырнаццаціразовай найбольшай велічыні БПМ на дату нараджэння дзіцяці.
У выпадку нараджэння, усынаўлення (удачарэння) двух і больш дзяцей, устанаўлення апекі над двума і больш дзецьмі дапамога назначаецца і выплачваецца на кожнае дзіця.
Дапамога жанчынам, якія сталі на ўлік у дзяржаўных арганізацыях аховы здароўя да 12-тыднёвага тэрміну цяжарнасці.
Дапамога прызначаецца і выплачваецца адначасова ў памеры 100 працэнтаў найбольшай велічыні БПМ, які дзейнічае на дату нараджэння дзіцяці.
Дапамога па доглядзе дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў.
Памер гэтай дапамогі вызначаецца зыходзячы з сярэднямесячнай заработнай платы работнікаў у рэспубліцы.
Дапамога па доглядзе дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў прызначаецца і выплачваецца на кожнае дзіця ў наступных памерах:
- на першае дзіця - 35 працэнтаў сярэднямесячнай заработнай платы работнікаў у рэспубліцы;
- на другое і наступных дзяцей - 40 працэнтаў сярэднямесячнай заработнай платы;
- на дзіця-інваліда ва ўзросце да 3 гадоў - 45 працэнтаў сярэднямесячнай заработнай платы.
Дапамога па доглядзе дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў у памеры 50 працэнтаў ад устаноўленай дапамогі прызначаецца і выплачваецца калі асоба, якая ажыццяўляе догляд дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў:
- працуе на ўмовах поўнага працоўнага часу, няпоўнага працоўнага часу (больш за палову месячнай нормы працоўнага часу) у аднаго або некалькіх наймальнікаў;
- працуе на ўмовах няпоўнага працоўнага часу (не больш за палову месячнай нормы працоўнага часу) і адначасова выконвае працу дома ў аднаго або некалькіх наймальнікаў;
- выконвае працу дома больш чым у аднаго наймальніка;
- выконвае працу па грамадзянска-прававым дагаворы, прадметам якога з'яўляюцца аказанне паслуг, выкананне работ і стварэнне аб'ектаў інтэлектуальнай уласнасці;
- праходзіць ваенную службу, службу ў органах унутраных спраў, Следчым камітэце Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўным камітэце судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, органах фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, органах і падраздзяленнях па надзвычайных сітуацыях (за выключэннем знаходзячыхся ў адпачынку па доглядзе дзяцей, які прадастаўляецца па месцы службы);
- з'яўляецца індывідуальным прадпрымальнікам, натарыусам, адвакатам, асобай, якая ажыццяўляе рамесную дзейнасць, дзейнасць у сферы аграэкатурызму (за выключэннем выпадкаў прыпынення адпаведнай дзейнасці ў парадку, устаноўленым заканадаўствам, неажыццяўлення прадпрымальніцкай дзейнасці ў сувязі са знаходжаннем у працэсе спынення дзейнасці);
- з'яўляецца ўласнікам маёмасці (удзельнікам, членам, заснавальнікам) юрыдычнай асобы і выконвае функцыі кіраўніка гэтай юрыдычнай асобы (за выключэннем выпадкаў, калі такі кіраўнік працуе на ўмовах няпоўнага працоўнага часу (не больш за палову месячнай нормы працоўнага часу));
- атрымлівае адукацыю пасля ВНУ ў дзённай форме атрымання адукацыі і атрымлівае стыпендыю;
- праходзіць падрыхтоўку ў клінічнай ардынатуры ў вочнай форме і атрымлівае стыпендыю.
Дапамога на дзяцей ва ўзросце ад 3 да 18 гадоў (у перыяд выхавання дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў).
У памеры 50 працэнтаў найбольшай велічыні бюджэту пражытачнага мінімуму ў сярэднім на душу насельніцтва.
Дапамога на дзяцей старэйшых за 3 гады з асобных катэгорый сем'яў.
Дапамога на дзяцей, старэйшых за 3 гады, з асобных катэгорый сем'яў прызначаецца на кожнае дзіця ў памеры 50 працэнтаў найбольшай велічыні бюджэту пражытачнага мінімуму, а на дзіця-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў - у памеры 70 працэнтаў найбольшай велічыні бюджэту пражытачнага мінімуму.
Дапамога па доглядзе дзіцяці-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў.
Дапамога па доглядзе дзіцяці-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў прызначаецца на кожнае дзіця-інваліда ва ўзросце да 18 гадоў, у наступных памерах:
- маючыя I або II ступень страты здароўя, - 100 працэнтаў найбольшай велічыні БПМ;
- маючыя III і IV ступень страты здароўя, да дасягнення ім узросту 3 гадоў - 100 працэнтаў найбольшай велічыні БПМ, пасля дасягнення дзіцём узросту 3 гадоў - 120 працэнтаў найбольшай велічыні БПМ.
Аднаразовая выплата сем'ям пры нараджэнні дваіх і больш дзяцей на набыццё дзіцячых рэчаў першай неабходнасці.
Права маюць маці або бацька альбо асоба, якая ўсынавіла (удачарыла), прызначана апекуном дзяцей да дасягнення імі ўзросту 6 месяцаў.
Выплата ажыццяўляецца адначасова на кожнага з дзяцей на працягу 6 месяцаў з дня ўзнікнення права на гэту выплату ў памеры двухразовай найбольшай велічыні БПМ у сярэднім на душу насельніцтва, зацверджанага Міністэрствам працы і сацыяльнай абароны за два апошнія кварталы перад датай нараджэння дзяцей.